Osprzęt: Filtr, Grzałka, Termometr, Oświetlenie

Gdy nasze akwarium posiada już niezbędny osprzęt (filtr, grzałka termometr) możemy przystąpić do dalszych prac. Filtr i grzałkę włączamy dopiero po napełnieniu zbiornika wodą.

Filtry jakie możemy stosować dzielą się na wewnętrzne i zewnętrzne. Te pierwsze montujemy w całości w naszym zbiorniku, gdzie pompa i media filtracyjne zawsze znajdują się w wodzie. Gdy czyścimy filtr, odłączamy go od napięcia i zdejmujemy pojemnik w którym jest wkład filtracyjny. Najczęściej stosowane wkłady to gąbka lub wata perlonowa. Filtry zewnętrzne to urządzenia które cały proces filtracji przeprowadzają po za akwarium. Pompa i media filtracyjne znajdują się oddzielnym kubełku, który stawiamy obok akwarium. Woda ze zbiornika odprowadzana jest wężem, gdy przepłynie przez wszystkie warstwy filtrujące, drugim wężem wraca z powrotem do akwarium.

Inne media filtracyjne jakie stosujemy to: ceramika, węgiel aktywowany, biobale, zeolit, lawa wulkaniczna.

Węgiel służy do oczyszczania wody np z pozostałości leków czy innych preparatów. Inne media z porowatą powierzchnią służą do biologicznego oczyszczania wody przy pomocy pożytecznych bakterii.

Najważniejszą funkcją każdego filtra oprócz oczyszczania wody jest jej biologiczne "uzdatnianie" Wewnątrz filtra na gąbce osiedlają się niezwykle ważne bakterie nitryfikacyjne. To one sprawiają, że w naszym akwarium zachowana jest równowaga biologiczna. Bakterie te rozkładają niepożądane związki. Uczestniczą w cyklu azotowym, utleniając amoniak.

Dlatego podczas czyszczenia wkładów, zawsze używamy zimnej wody, aby nie zniszczyć kolonii tych bakterii. Gdyby jednak coś poszło nie tak, woda w akwarium zrobi się na kilka dni bardziej mętna niż zwykle, a my będziemy musieli poczekać na ponowną odbudowę flory bakteryjnej.

Ogrzewanie w akwarium jest niezbędne po to, aby zapewnić stałą i optymalną temperaturę dla danego gatunku ryb. Obecnie grzałki wyposażone są w termostat. Oznacza to, że pokrętłem ustawiamy żądaną temperaturę np 27 stopni C i termostat sam wyłączy grzałkę po jej osiągnięciu.

Oświetlenie jakie najczęściej stosujemy to świetlówki zamontowane w pokrywie. W handlu dostępne są specjalne o temperaturze  barwowej odpowiadającej wymaganiom roślin i ryb, np Sylvania Grolux czy kiedyś bardzo popularna Philips Aquarelle, obecnie już nieprodukowana.
Najnowszym osiągnięciem w akwarystyce są Ledowe belki oświetleniowe, które nie tylko lepiej oddają pełne spektrum barw, ale są też energooszczędne.

Wybór miejsca i urządzanie akwarium

Na początku musimy wyobrazić sobie gdzie będzie stało nasze akwarium. Następnie przygotowujemy miejsce. Należy pamiętać, że będzie to stałe miejsce. Akwarium nie jest przenośne, bo gdybyśmy chcieli przesuwać mebel na którym stoi zbiornik musimy pamiętać, że bardzo łatwo go uszkodzić. Miejsce powinno być stabilne, na solidnej szafce, nie może się chwiać, oraz musi być zdolne utrzymać odpowiedni ciężar.

Dostęp do naszego akwarium powinien być swobodny, tak aby można było bez problemu prowadzić codzienne prace. Będzie to niezbędne podczas: karmienia, przycinania roślin czy odmulania dna. Należy także pamiętać, że akwarium nie może stać na parapecie okna, z powodu zbyt dużego nasłonecznienia, gdzie będzie nam trudno utrzymać stałą temperaturę.

Gdy mamy już miejsce na zbiornik, powinniśmy zastanowić się nad rybami oraz roślinami jakie chcemy hodować. Jeżeli chcemy trzymać razem kilka gatunków, musimy odpowiednio dobrać je do siebie względem wymagań i usposobienia.

Dobrze jest rozplanować sobie rozmieszczenie wszystkich elementów. Z której strony umieścić filtr, gdzie korzenie, jakie kamienie wybrać. Następnie wybieramy podłoże. Do wyboru mamy zasadniczo dwa rodzaje. Firmowe gotowe substraty oraz podłoża naturalnie takie jak żwirek rzeczny czy bazalt.

Jeśli planujemy założyć akwarium roślinne możemy również użyć ziemi ogrodowej , umieszczając ją pod żwirkiem. Skały i kamienie możemy kupić gotowe, takie które nie będą ingerowały w parametry wody, w zależności od gustu. Dobrym rozwiązaniem są np scenery stone czy dragon stone. Można z nich stworzyć ciekawe kompozycje imitujące tereny skaliste czy góry.

Korzenie jakie stosujemy w akwarium to najczęściej: dąb, olcha, wierzba oraz korzeń mangrowca. Jeśli korzeń jest świeży musimy go odpowiednio spreparować tak aby nie barwił wody oraz żeby tonął. Moczymy lub gotujemy go w roztworze soli kuchennej (0,5kg na 10l wody). Często proces ten trwa kilkanaście dni aż korzeń nie będzie wypływał na powierzchnie.

Podłoże zawsze układamy tak, aby w jedną stronę był wyraźny spadek - to tam będą gromadzić się nieczystości, które będzie zbierał filtr. Grubość warstwy podłoża to min 5cm, tak aby rośliny mogły dobrze rozwinąć swój system korzeniowy.

Jeśli mamy skompletowane wszystkie elementy możemy rozpocząć budowę podłoża wraz z wyposażeniem akwarium. Jest to pierwszy etap w zakładaniu zbiornika.

Jaką drogę wybrać?

Nie chodzi tu wcale o to czy łatwiejszą czy trudniejszą. Jak w każdej dziedzinie tak i tu niema dróg na skróty. Młody adept akwarystyki zastanawia się pewnie, "jak zrobić takie ładne akwarium" - jak na zdjęciach z Internetu. Od razu odpowiadam, że nie trzeba naśladować innych, nie trzeba kopiować pomysłów na wystrój czy obsadę.

To będzie Twoje akwarium, i takie ma być. Możesz więc wedle gustu zastosować sztuczne rośliny czy jaskrawe kolorowe podłoże, lub wręcz całkowity jego brak. Ważniejszą sprawą od uznania na forum, jest to aby to Tobie było ozdobą. Bo to Ty będziesz je miał w swoim mieszkaniu i Tobie ma sprawiać przyjemność każdorazowe "rzucenie" okiem na nie.

Według starych podręczników akwarium w domu pełni funkcję przede wszystkim dekoratywną. Powinno być jak najbardziej bliskie naturze. Gotowy zbiornik to nie rzeźba czy obraz, wręcz przeciwnie jest to prawdziwy wycinek natury. Dlatego oczywistym jest, że żywe rośliny dostarczą nam więcej atrakcji i satysfakcji niż sztuczne. Budujemy w ten sposób mały prywatny ekosystem, gdyż w pierwszej kolejności to rośliny pochłaniają nadmiar pierwiastków takich jak Azot czy Fosfor.

Jedna z dróg to akwarium samowystarczalne, czyli takie które bez naszej opieki jest w stanie przetrwać okres minimum 2 tygodni. Znaczy to, że gdy wyjedziemy na urlop to po powrocie nie zastaniemy bagna pełnego mułu, bez ryb.

Nie sztuką jest mieć "pompowany" zbiornik wszystkim co się współcześnie oferuje, czyli CO2, nawozy i oświetlenie w takich proporcjach, że gdy tego zabraknie to z akwarium niema co zbierać. Niestety w dzisiejszych czasach coraz trudniej zdobyć faunę i florę, która od pokoleń nie miałaby wad. Poprzez wady rozumiem wyżyłowane do granic możliwości parametry w jakich się znajdowały. Kiedy kupimy np. pięknie wyglądającą roślinę, okazuje się, że w naszym akwarium nie przyjmuje się i po kilku dniach nie ma po niej śladu. Dzieje się tak bo np. zwykła walisneria była hodowana na CO2, codziennym dawkom rozmaitych nawozów, czy nawet hormonów dla roślin.

Z rybami jest podobnie, najbardziej zaobserwować można to na żyworódkach takich jak gupik. Stał on się obecnie bardzo wymagającą rybą, wrażliwą na wahania parametrów wody. Efekt jest taki, że z dnia na dzień pada połowa obsady.

Akwarystyko nie idź w tym kierunku! Na szczęście można jeszcze od hodowców amatorów nabyć rośliny i ryby, które jak 20 lat temu poradzą sobie w warunkach adekwatnych do ich wymagań. Gdy zabraknie "zdrowych" ryb i roślin czeka nas reset i sprowadzanie dzikich okazów z odłowu, tak jak to się wszystko zaczęło.

Dlaczego akwarystyka?

Dlaczego warto wybrać akwarystykę?

Niewątpliwie jest to fascynujące hobby, poprzez stałą i codzienną obserwację tego mikro świata możemy nawiązać niesamowity kontakt z tym co odwieczne. Natura, przyroda jest starsza, od człowieka. Jest silniejsza, bardziej potężna i niczym nie ograniczona. Obroni się sama i będzie trwała nawet wtedy gdy na ziemi nie będzie już ludzi. Była przed nami i będzie po nas.

Ciekawym jest mieć szczyptę tego świata, mały jego wycinek u siebie w domu. Chociaż delikatną namiastkę. Czy nie jest niezwykłym obserwować nasz mały własny podwodny świat, gdy na dworze pełnia zimy? Zielone soczyste rośliny, bujnie pnące się ku górze, czasem nawet kwitnące podczas gdy zewnętrzny świat zdaje się hibernować. Kolorowe żywe istoty: ryby, krewetki, raki czy kraby, nieustannie tworzące swoje życia. Jak gdyby niczym niezmącone, dążące wciąż do jednego celu - rozwijania się. Ile radości jest w tych małych krewetkach, skrupulatnie pracujących nad rozmaitym pokarmem swoimi małymi odnóżami.

Akwarium w mieszkaniu to niezapomniana przygoda, ale i obowiązek. To także praca wymagająca poświęcenia i trochę czasu. Żywe istoty są zdane na opiekę młodego akwarysty i to od jego kultury osobistej zależy jak temu podoła.